بررسی تأثیر غلظت تحت کشنده سم بوتاکلر بر برخی شاخص های بیوشیمیایی و بافت کبد بچه تاس‏ماهی ایرانی (acipenser persicus)

به منظور ارزیابی برخی اثرات تحت کشندگی علف کش بوتاکلر (butachlor) در بچه تاس‏ماهیان ایرانی (acipenser persicus) آزمایش تعیین سمیت حاد به صورت ساکن و بر اساس روش استاندارد (oecd) در موسسه تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری به انجام رسید. 120 عدد بچه تاسماهی ایرانی با میانگین وزن 2±10 گرم در 4 گروه (3 گروه آزمایشی و یک گروه شاهد) پس از تعیین محدوده کشندگی، در معرض غلظت های 107/0 و 215/0 و 322/0 میلی گرم بر لیتر بوتاکلر قرار گرفتند. میزان متوسط غلظت کشنده (lc50) بوتاکلر در طی 96 ساعت برای بچه تاس‏ماهیان ایرانی، 43/0 میلی گرم بر لیتر است که جهت مطالعات بیوشیمیایی از ماهیان، بعد از مدت زمان 24 و 96 ساعت، خون گیری به عمل آمد. پس از جداسازی سرم، مقادیر کورتیزول و گلوکز اندازه گیری شد. کورتیزول و گلوکز سرم در گروه آزمون نسبت به شاهد دارای افزایش معنی داری بودند (05/0p<). از بافت کبد ماهیان در مواجهه با سم بوتاکلر در غلظت های کمتر از lc50-96h در زمان های 24 و 96 ساعته نمونه برداری گردید و پس از مطالعه بافت شناسی و مقایسه آن ها با بافت های گروه شاهد، تغییراتی شامل پرخونی، خونریزی، واکوئله شدن سیتوپلاسم و پیکنوزه شدن هسته، تجمع هموسیدرین در سلول های ملانوماکروفاژ و نکروز و اسیدوفیلیک شدن سلول ها مشاهده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که علف کش بوتاکلر در غلظت های پایین نیز اثرات نامطلوب بر فیزیولوژی بچه تاس‏ماهیان ایرانی ایجاد می نماید.